პანტოპრაზოლი ნორმონი კუჭ-ნაწლავის წყლულოვანი დაავადებების მკურნალობისა და პროფილაქტიკის მიზნით შეიქმნა. პრეპარატი აქტიურ ნივთიერება პანტოპრაზოლს შეიცავს, რომელიც კუჭში მჟავის გამოყოფას ამცირებს. მისი შეძენა კი პსპ-ს სააფთიაქო ქსელშია შესაძლებელი.
რას მკურნალობენ პანტოპრაზოლით?
ვიდრე პანტოპრაზოლის მოქმედების მექანიზმს გავეცნობით, გავარკვიოთ, თუ რომელი დაავადებების დროს ინიშნება პანტოპრაზოლი ნორმონი.
პრეპარატს ხშირად იყენებენ თორმეტგოჯა ნაწლავისა და კუჭის წყლულოვანი დაავადების მკურნალობისას. შესაძლოა, ექიმმა ის პაციენტს ამ დარღვევების რეციდივის სიხშირის შემცირების მიზნითაც დაუნიშნოს.
პანტოპრაზოლით მკურნალობენ გასტროეზოფაგური რეფლუქსური დაავადების დროსაც. ეს არის მდგომარეობა, როდესაც მჟავის კუჭიდან საყლაპავში უკან გადასვლა ხდება. აღნიშნული დაავადებისას ვითარდება ანთება, პაციენტები კი ტკივილსა და გულძმარვას უჩივიან.
მედიკამენტს ასევე იყენებენ ეროზიული ეზოფაგიტი დროსაც. ამ დარღვევას კუჭის შიგთავსის საყლაპავში გადასვლა იწვევს. პანტოპრაზოლი ნორმონი შეიძლება დაუნიშნოს ექიმმა ზოლინგერ-ელისონის სინდრომის მქონე პაციენტებსაც.
პანტოპრაზოლის მოქმედების მექანიზმი
პანტოპრაზოლი ნორმონი, ისევე როგორც პროტონული ტუმბოს სხვა ინჰიბიტორები (PPIs), მიზანში იღებს ფერმენტ H+ K+ ატფ-აზას, რომელსაც „პროტონულ ტუმბოს“ უწოდებენ. ის კუჭის ლორწოვანი გარსის პარიეტალურ უჯრედებზე მდებარეობს. ეს ფერმენტი კუჭის მჟავის წარმოების ბოლო ეტაპისთვის არის აუცილებელი.
რაც შეეხება უშუალოდ მოქმედების მექანიზმს, ის შემდეგი საფეხურებისგან შედგება:
პროტონული ტუმბოს დათრგუნვა: პანტოპრაზოლი H+ K+ ატფ-აზას თრგუნავს -ფერმენტს, რომელიც კუჭში წყალბადის იონების (პროტონების) გადატუმბვაზეა პასუხისმგებელი და მარილმჟავას წარმოქმნას უწყობს ხელს.
კუჭის მჟავის შემცირება: ამ ფერმენტის ბლოკირებით, პანტოპრაზოლი ეფექტიანად ამცირებს კუჭის მჟავის სეკრეციას, რაც, თავის მხრივ, კუჭში მჟავიანობის დონის მნიშვნელოვნად კლებას განაპირობებს.
შეხორცება და სიმპტომების შემსუბუქება: მჟავის დაქვეითებული დონე ხელს უწყობს მასთან დაკავშირებული დაზიანებების შეხორცებას, როგორიცაა წყლულები და ეროზია. ის ასევე უზრუნველყოფს სიმპტომების შემსუბუქებას დაავადებების შემთხვევაში, რომლებზეც ზემოთ ვისაუბრეთ.
აღსანიშნავია, რომ პანტოპრაზოლი სპეციალურად კუჭის მჟავე გარემოში აქტიურდება, რაც მას განსაკუთრებით ეფექტიანს ხდის მჟავის წარმომქმნელი უჯრედების მიმართ. მეორე მხრივ კი, სხეულის დანარჩენ ნაწილზე პანტოპრაზოლის ზემოქმედება მინიმუმამდე არის შემცირებული.
პრეპარატის ეფექტიანობა გრძელვადიანია, რადგან პროტონული ტუმბოები, რომლებსაც ის თრგუნავს, სამუდამოდ დეაქტივირებულია და იცვლება მხოლოდ მაშინ, როდესაც სხეულის მიერ ახალი ტუმბოები სინთეზირდება, ჩვეულებრივ, 24-48 საათში.
როგორ ტოვებს ორგანიზმს პანტოპრაზოლი?
პანტოპრაზოლი, ძირითადად, ღვიძლში მეტაბოლიზდება და შემდეგ ორგანიზმიდან ორი გზით გამოიყოფა:
ღვიძლში მეტაბოლიზმის შემდეგ სისხლიდან არააქტიური მეტაბოლიტები იფილტრება. პანტოპრაზოლის მეტაბოლიტების დაახლოებით 80% თირკმელების გზით, შარდით გამოიყოფა.
დარჩენილი 20% ნაღვლის გზით, განავლით გამოიყოფა. ეს ნიშნავს, რომ პრეპარატის ნაწილი ნაღველში ხვდება და საჭმლის მომნელებელ სისტემას გადის, რათა ორგანიზმი განავლის დახმარებით დატოვოს.
იმის გამო, რომ პანტოპრაზოლი ღვიძლში ექსკრეციამდე ინტენსიურად მეტაბოლიზდება, ღვიძლის უკმარისობის მქონე ადამიანებში მას შეიძლება უფრო ხანგრძლივი ნახევარგამოყოფის პერიოდი ჰქონდეს. ამის საპირისპიროდ, თირკმელების ფუნქცია მის ელიმინაციაზე უფრო ნაკლებ გავლენას ახდენს.